Κατά τη διάρκεια μελέτης του παγετώνα Petermann στη βορειοδυτική Γροιλανδία, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Irvine και του Εργαστηρίου Αεριοπροώθησης της NASA ανακάλυψαν έναν αθέατο μέχρι σήμερα τρόπο με τον οποίο ο πάγος και ο ωκεανός αλληλεπιδρούν. Οι παγετωνολόγοι δήλωσαν ότι τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να σημαίνουν ότι η κλιματική κοινότητα έχει υποτιμήσει σε μεγάλο βαθμό το μέγεθος της μελλοντικής ανόδου της στάθμης της θάλασσας που προκαλείται από τη φθορά των πολικών πάγων.

Χρησιμοποιώντας δορυφορικά δεδομένα ραντάρ από τρεις ευρωπαϊκές αποστολές, η ομάδα UCI/NASA έμαθε ότι η γραμμή γείωσης του παγετώνα Petermann – όπου ο πάγος αποκολλάται από τον πυθμένα της ξηράς και αρχίζει να επιπλέει στον ωκεανό – μετατοπίζεται σημαντικά κατά τη διάρκεια των παλιρροιακών κύκλων, επιτρέποντας στο θερμό θαλασσινό νερό να εισχωρεί και να λιώνει τον πάγο με επιταχυνόμενο ρυθμό. Τα αποτελέσματα της ομάδας αποτελούν αντικείμενο δημοσίευσης στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences.

“Η γραμμή γείωσης του Petermann θα μπορούσε να περιγραφεί με μεγαλύτερη ακρίβεια ως ζώνη γείωσης, επειδή μεταναστεύει μεταξύ 2 και 6 χιλιομέτρων καθώς οι παλίρροιες έρχονται και φεύγουν”, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Enrico Ciraci, ειδικευόμενος βοηθός του UCI στην επιστήμη του γήινου συστήματος και μεταδιδακτορικός συνεργάτης της NASA. “Αυτό είναι μια τάξη μεγέθους μεγαλύτερη από ό,τι αναμενόταν για γραμμές γείωσης σε μια άκαμπτη βάση”.

Είπε ότι η παραδοσιακή άποψη για τις γραμμές γείωσης κάτω από τους παγετώνες που φτάνουν μέχρι τον ωκεανό ήταν ότι δεν μεταναστεύουν κατά τη διάρκεια των παλιρροιακών κύκλων, ούτε βιώνουν το λιώσιμο των πάγων. Όμως η νέα μελέτη αντικαθιστά αυτή τη σκέψη με τη γνώση ότι θερμό ωκεάνιο νερό εισχωρεί κάτω από τον πάγο μέσω προϋπαρχόντων υποπαγετωδών καναλιών, με τα υψηλότερα ποσοστά τήξης να εμφανίζονται στη ζώνη γείωσης.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι καθώς η γραμμή γείωσης του παγετώνα Petermann υποχώρησε σχεδόν 4 χιλιόμετρα μεταξύ 2016 και 2022, το θερμό νερό χάραξε μια κοιλότητα ύψους 670 ποδιών στην κάτω πλευρά του παγετώνα, και αυτό το απόστημα παρέμεινε εκεί για όλο το 2022.

“Αυτές οι αλληλεπιδράσεις πάγου-ωκεανού καθιστούν τους παγετώνες πιο ευαίσθητους στην αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών“, δήλωσε ο επικεφαλής συν-συγγραφέας Eric Rignot, καθηγητής του UCI στην επιστήμη του γήινου συστήματος και ερευνητής της NASA JPL. “Αυτές οι δυναμικές δεν περιλαμβάνονται στα μοντέλα και αν τις συμπεριλάβαμε, θα αυξάνονταν οι προβλέψεις για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας έως και 200% – όχι μόνο για τον Petermann αλλά για όλους τους παγετώνες που καταλήγουν στον ωκεανό, δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος της βόρειας Γροιλανδίας και όλη την Ανταρκτική“.

Το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας έχει χάσει δισεκατομμύρια τόνους πάγου προς τον ωκεανό τις τελευταίες δεκαετίες, τονίζεται στην εργασία PNAS, με το μεγαλύτερο μέρος της απώλειας να προκαλείται από την αύξηση της θερμοκρασίας των υπόγειων ωκεάνιων υδάτων, προϊόν της αλλαγής του κλίματος της Γης. Η έκθεση στο νερό των ωκεανών λιώνει τον πάγο έντονα στο μέτωπο του παγετώνα και διαβρώνει την αντίσταση στην κίνηση των παγετώνων πάνω στο έδαφος, με αποτέλεσμα ο πάγος να γλιστρά πιο γρήγορα προς τη θάλασσα, σύμφωνα με τον Rignot.

Η έρευνα του Ciraci υποστηρίχθηκε από το μεταδιδακτορικό πρόγραμμα της NASA στο Jet Propulsion Laboratory. Μαζί με τους Ciraci και Rignot στο πρόγραμμα συμμετείχαν ο Bernd Scheuchl, συνεργάτης επιστήμονας του UCI, οι Valentyn Tolpekin και Michael Wollersheim από την αποστολή Iceye της Φινλανδίας, ο Lu An από το Πανεπιστήμιο Tongji της Κίνας, ο Pietro Milillo από το Πανεπιστήμιο του Χιούστον, ο Jose-Luis Bueso-Bello από το Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστήματος και ο Luigi Dini από την Ιταλική Διαστημική Υπηρεσία.

Παραπομπές:

Enrico Ciracì, Eric Rignot, Bernd Scheuchl, Valentyn Tolpekin, Michael Wollersheim, Lu An, Pietro Milillo, Jose-Luis Bueso-Bello, Paola Rizzoli, Luigi Dini. Melt rates in the kilometer-size grounding zone of Petermann Glacier, Greenland, before and during a retreat. Proceedings of the National Academy of Sciences, 2023; 120 (20) DOI: 10.1073/pnas.2220924120